سرمايه انسانی در مديريت بحران آينده نگر و مستندسازی تجربيات
استاد دکتر حسینی جناب- نظريه پردازومتخصص مديريت ريسك وبحران
جالب بودن كافي نيست؛بايدبينظيرباشي!
شايديكي ازبرجستهترين نكات مديريتی ساليان اخيركه متفكرا ن جهان به آن اشاره كرده ا ندتوجه
ويژه به اهميت سرمايههاي انساني درپيشبردفعاليتهاي مديريتي است؛آن چه هنوزدركشور ما به آن اعتقادکامل نداريم
اين مقوله درمديريت بحران اهميتی فزونترمييابدزيراپيامدهاي بحرانهاومسايل ايجادشدهتنهابامديريت علمي حل نميشودونيازبه رهبري دربحران داريم.
چيزديگري كه مسئله رابغرنج ترميكندكمبودتجربه ی عملياتي دراينگونه فعاليتهاي مديريتي است. لذاكمترافرادي راميبينيم كه درزمانهم دانش مديريت بحران راداشته باشندوهم تجربه وهنررهبري كردن آن را كه ماقدرهمين اندك افرادراهم نميدانيم. يادم ميآيددرسال 79 كه پايهگذاري مديريت بحران تهران راميكرديم با استاد بيژن دفتري پدرمديريت بحران ايران آشناشدم واين شا نس بزرگ راداشتم تا دركنارمطالعات نوين ازتجربيات عملي ايشان استفادههاببرم كه تابه امروزادامه داشته است.
شايدبه طورقطع بتوان گفت ايشان درزمره نادرافرادبينالمللي شناخته شده درحوزه ی مديريت سوانح ميباشدكه درهرجاي دنيابودندازوي بهرههاميبردند. آرزوی بهبودی کامل ایشان راازخداوند مسئلت داریم.
به هرحال،براي دستيابي به آمادگي حداكثرجامعه دربرابرحوادث وتهديدات هرچندرويكردمطالعات گذشتهنگروپژوهشهاي مرتبط باشرايط فعلي بسياركمككننده است امااين آينده پژوهي وآيندهنگري است كه سرنوشت كشورهارادرمقابله باتهديدات آينده رقم ميزند.
واضح است كه باتغييرشكل جامعه وشرايط اقليمي آب وهوايي،گسترش فناوريها،نوع وشدت خطرات وتهديدات همواره فرآيندپويايي دارد. بانگاهي عميق به بحرانهاي چنددهه ی اخيرومديريت آنهاحتی دركشورهاي پيشرفته ميتوان نتيجه گرفت كه همواره تهديدات پيشترازماحركت ميكنند.
شايدبخش مهمي ازآن به دليل كوتاهی سازمانهاونهادهادرانجام مطالعات آينده پژوهي باشدكه باروشهاي گوناگوني نظيرسناريونويسي قابل دستيابي است كه خودتاحدي به دليل طولاني بودن اين گونه مطالعات،نداشتن اطلاعات وآمارهاي دقيق،كوتاه مدت فكركردن مديرا ن و ... است كه آنهارابه برنامهريزي كوتاهمدت تشويق ميكند.
دراين بين بخش مهمي ازظرفيتهاي تاب آوري جامعه درسرمايه انساني اين بخش نهفته است كه امروزه بدا ن توجه ويژهاي ميشود.
سرمايه انساني خوددرقالب سياستگذاري وتدوين خط مشي كلي،برنامهريزيهاي تخصصي،مديريت ورهبري و فعاليتهاقبل،حين وپس ازبحران،تيمهاي عملياتي،هدايت مطالعات وپژوهش هاوآموزشهاي تخصصي و ... جلوه مي يابندكه هركدام به تنهايي اهميت كليدي دارند. همراه باآن،مستندسازي ومديريت سايرمنابع توسط منابع انساني اهميت مييابد؛
ازاين روست كه دولتهابايدتقويت ظرفيتهاي انسانی رادراولويت قراردهند.